QAFQZADA
Bizim rus Parnası elə qədimdən,
Naməlum ölkələr özünə çəkdi.
Qafqaz, müəmmalı dumanın hərçənd,
İlham oyatmaqda bəlkə də təkdir.
Puşkin duyğularla burda yananda,
Bəlalı ruhundan süzülüb gəlib:
“Gözəl qız, oxuma mənim yanımda,
Qəmli Gürcüstanın nəğmələrini”.
Lermontov qüssəylə olarkən girinc,
Açdı Əzəmətin macərasını.
Kazbiçin atına verirdi bu gənc,
Qızıl əvəzinə öz bacısını.
Səbəb üzündəki qüssə və kinmi
Qaynar sarı çaylar oldu qisməti?
O, bir şair kimi və zabit kimi
Dostun gülləsiylə susdu əbədi.
Burda basdırılıb Qriboyedov,
Bizdən fars toranı onu bac aldı.
Yatır böyük dağın yamacında o,
Zurnanın və tarın nalısi altda.
Özüm də bilmirəm hansı səbəbdən,
Axır mənzilinə gəlmişəm bu gün.
Əziz cənazəyə yaş axıdım mən mən,
Öz ölüm anımı ya da düşünüm?
Mənimçin eynidir! O gedənləri,
Böyükləri indi düşünürəm mən.
Vəhşi çaylarının, vadilərinin,
Səsiydi onların ruhuna məlhəm.
Bura qaçırdılar düşmən əlindən,
Onlar dost əlindən qaçırdılar da,
Ki, addım səsləri tək eşidilə,
Kar düzlər görünə bir də ki, dağdan.
Elə həmin şərdən mən də qurtulub,
Qaçdım, bohemayla vidalaşaraq.
Mənim içərimdə epik mövzulu,
Şair yetişmişdi belə ki, artıq.
Şeirdə mənə xoş Rusiya odu,
Mayakoski var, başqaları var.
Baş ştabs-rəngsazı onların odur,
Mosselprom haqda yazar, oxuyar.
Klyuyev, Ladoqa dyaçoku da,
Sırıqlıdır onun şeiri elə bil.
Dünən bir şeirini əzbər oxudum,
Eşidib qəfəsdə gəbərdi bülbül.
Saymağa heç dəyməz qalanlarını,
Soyuq günəş altda yetişir onlar.
Kağızı götürüb qaralayalar –
Vallah, bacarmır heç bu işi onlar.
Qafqaz, bağışla ki, onlardan belə,
Qeyri-ixtiyari sənə söz açdım.
Mənim rus şeirimi sən öyrət elə,
Zoğal şirəsi tək süzülüb axsın.
Yenə Moskvaya qayıdan zaman,
Yaradım elə bir gözəl poema.
Gərəksiz qüssəni unudum tamam,
Yadıma düşməsin bir də bohema.
Və doğma ölkəmdə vida anımda,
Bircə bunları mən söyləyə bilim:
“Gözəl qız, oxuma mənim yanımda,
Gürcüstanın qəmli nəğmələrini”.
Прощай, Баку!
Əziz Bakı, əlvida! Son görüşdür, əlvida!
Bir həyəcan, bir kədər könlümü etmiş vətən.
Ürəyim narahatdır bu ayrılıq çagında,
Adi dostluq sözünü hiss edirəm dərindən.
Ey Azər övladının yurd-yuvası, əlvida!
Damarımda qan donur, gücdən düşür qollarım.
Ən xoş anlarım kimi çıxmaz yadımdan amma
Xəzər dalğalarıyla, Balaxanı baharı.
Salamat qal, ey Bakı! Sən sadə bir nəğməsən,
Son dəfə öz dostumu qoy bağrıma basım, qoy!
İstərəm yasəməni tüstülərin içindən
Qızıl gül tək başını üzümə tərpətsin o!
***
Прощай, Баку! Тебя я не увижу.
Теперь в душе печаль, теперь в душе испуг.
И сердце под рукой теперь, больней и ближе,
И чувствую сильней простое слово: друг.
Прощай, Баку! Синь тюркская, прощай!
Хладеет кровь, ослабевают силы.
Но донесу, как счастье, до могилы
И волны Каспия, и балаханский май.
Прощай, Баку! Прощай, как песнь простая!
В последний раз я друга обниму…
Чтоб голова его, как роза золотая,
Кивала нежно мне в сиреневом дыму.