“Aşıq Veysəl” -esse- Sunay Akın

Yad kişiylə qaçan arvadının ayaqqabısının içinə pul qoyan kişi kim idi?

Yad kişiylə qaçan arvadının ayaqqabısının içinə pul qoyan kişi kim idi?
Bu gün məşhur ozan Aşıq Veysəlin doğum günüdür.

Anadolunun bir kəndində günəş yavaş-yavaş batmağa, hava qaralmağa başlayır. Qaranlıq kəndin üstünü örtür. Kənddəki evlərdən birində bir kişi ilə bir qadın yerlərini salıb yatmağa hazırlaşırlar. Ertədən yatıb səhər sübh duracaqlar. Kişini paltarını dəyişib, yatağa girir. Evin pəncərəsindən bir kölgə keçir, bir kölgə keçir qaranlıq bağçaya düşən işıqda ağacların arasından.

Qadın pəncərədən baxır və gülümsəyir. Qadının sevgilisi bağçadadır… Vədələşdikləri kimi, razılaşdıqları saatda və yerdə sevgilisi onu gözləməkdədir. Ərin yatmağından əmin olan qadın, sakitcə yerindən qalxır, əynini geyinir… və pəncərədən hoppanıb qaçır. Başqa biri üçün ərini tərk edir. İki sevgili qaçmağa başlayır… Tarlaları, çəmənləri keçirlər… Anadolu kəndidir, necə qaçmasınlar ki?!

Arxalarından onları qovalayan o qədər şey var: namus bəlası, törə cinayətləri, yoxsulluq, cəfa, qorxu. Dallarınca bunlar düşmüşkən, necə dayanmaq olar ki?! Kənddən xeyli uzaqlaşanda sonra, nəfəslərini dərmək üçün dayanırlar. Qadın fasiləni fürsət bilib təngnəfəs dillənir: “Evdən çıxandan bəri ayaqqabım sıxır, elə bil, içində nəsə var.”

Qadın ayaqqabısını çıxarıb baxır ki, içində bir topa pul. Əri hər şeyi bilirmiş. Bilirmiş ki, qaçacaq…

“Məni tərk edəcək, amma illərlə şorbasını içdim, paltarlarımı yudu, ütülədi, üstümdə zəhməti var.”

Həmin yoxsul kəndli kişi başqa biriylə onu tərk edən arvadını yad ellərdə ac qalmasın deyə, arvadının sürətlə ondan uzaqlaşan ayaqqabısının içinə bütün pulunu qoyubmuş.

O böyük ürək sahibini, o inanılmaz böyüklüyü göstərən kişini hamınız tanıyırsınız. Çünki o məşhur misrasında bizə səsləndiyi kimi, həmişə “uzun incə bir yoldaydı və gedirdi gündüz-gecə…”

O, Aşıq Veysəl idi.

 

Tərcümə etdi: Qismət.